Wiele osób z niepełnosprawnością prowadzi aktywne życie i regularnie pokonuje drogę do pracy, szkoły, lekarza czy sklepu. Osoby te posiadają w ruchu drogowym szczególne prawa, z czego wielu kierowców nie zdaje sobie sprawy. Dla wielu osób niepełnosprawnych transport indywidualny jest jedynym rozwiązaniem dla realizacji integracji zawodowej oraz społecznej, szczególnie w miejscowościach gdzie komunikacja zbiorowa jest słabo rozwinięta lub nie funkcjonuje wcale.
Z racji ich obniżonej sprawności fizycznej ważne jest, aby osoby te dotarły do celu swej podróży tak blisko, jak to tylko możliwe. Chodzi nie tylko o specjalne miejsca parkingowe. Osoby z widoczną niepełnosprawnością ruchową lub znakami niepełnosprawności, np. z białą laską, kulami, lub psem przewodnikiem, mają pierwszeństwo podczas przechodzenia przez jezdnię nawet wtedy, gdy nie znajdują się na przejściu dla pieszych. Widząc, że taka osoba chce dostać się na drugą stronę ulicy, każdy kierujący powinien zatrzymać się i umożliwić jej bezpieczne przejście. Bardzo ważna jest przy tym obserwacja drogi tak ze strony kierującego jak i osoby niepełnosprawnej i upewnienie się, że i inni kierujący zrozumieli ich intencje i umożliwią bezpieczne przejście niepełnosprawnemu. Tymczasem niestety zdarza się, że zamiast tego kierowcy trąbią i nie chcą ustąpić pierwszeństwa, mimo że przepisy są w tej kwestii jednoznaczne. Pamiętać musimy, przy niektórych rodzajach niepełnosprawności (np. kłopotów ze wzrokiem) obserwacja drogi przez niepełnosprawnego może być niemożliwa. Z tego powodu konieczna jest szczególna ostrożność kierowców, którzy dostrzegają taką osobę. Podobnie rzecz się ma z drogami dla rowerów. Zgodnie z zapisami Kodeksu Drogowego w razie braku chodnika lub pobocza albo niemożności korzystania z nich pieszy ma możliwość korzystania z drogi dla rowerów. Pieszy taki z wyjątkiem osoby niepełnosprawnej, korzystając z tej drogi, jest obowiązany ustąpić miejsca rowerzyście. Dla ułatwienia osobom, które mają kłopoty ze wzrokiem, niektóre przejścia dla pieszych są już wyposażone w dodatkowe sygnały akustyczne dla pieszych. Powinny one zapewnić nadawanie sygnałów zezwalających na przechodzenie przez jezdnię lub torowisko tramwajowe wyłącznie podczas nadawania sygnału zielonego dla pieszych. Sygnał ten winien być różny od sygnału dźwiękowego odpowiadającego sygnałowi zielonemu migającemu jak również od sygnału zezwalającego na przejście przez torowisko.
Zachowanie szczególnej ostrożności obowiązuje na widok pojazdu, który zabiera bądź wysadza osobę niepełnosprawną. Pojazd przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu takich osób oznacza się z przodu i z tyłu kwadratowymi tablicami barwy niebieskiej z międzynarodowym symbolem wózka inwalidzkiego barwy białej. Tablice te powinny być wykonane z materiału odblaskowego.
foto Google
Kierujący tym pojazdem jest obowiązany włączyć światła awaryjne podczas wsiadania lub wysiadania osoby niepełnosprawnej. Natomiast kierujący pojazdami, omijając pojazd oznaczony w ten sposób, są obowiązani w czasie wsiadania lub wysiadania osoby niepełnosprawnej zachować szczególną ostrożność i w razie potrzeby zatrzymać się.
foto Google
Art. 58. ustawy PoRD:
- Pojazd przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu osób niepełnosprawnych oznacza się z przodu i z tyłu kwadratowymi tablicami barwy niebieskiej z międzynarodowym symbolem wózka inwalidzkiego barwy białej.
- Kierujący pojazdem, omijając pojazd, o którym mowa w ust. 1, jest obowiązany w czasie wsiadania lub wysiadania osoby niepełnosprawnej zachować szczególną ostrożność i w razie potrzeby zatrzymać się.
Prawdziwe poczucie niezależności daje osobie niepełnosprawnej posiadanie prawa jazdy i odpowiedniego samochodu dostosowanego do swojego schorzenia. Tym bardziej w przypadku osób, które w znacznie większym stopniu, niż inni są zdane na zależność od osób trzecich. Uzyskanie prawa jazdy w przypadku osób niepełnosprawnych nie zawsze jest jednak oczywiste.
Niepełnosprawności wykluczające prowadzenie samochodu:
- ślepota lub znaczne upośledzenie widzenia,
- przewlekłe choroby neurologiczne,
- część zaburzeń ruchowych — niedowłady, paraliż,
- dysfunkcje poznawcze — w przebiegu myślenia, uwagi, percepcji,
- zaburzenia funkcji wykonawczych — przewidywanie, planowanie i kontrola działania,
- zaburzenia zachowania — agresja, impulsywność.
Jak zatem uzyskać prawo jazdy, będąc osobą niepełnosprawną? Podstawowe warunki, które należy spełnić, są takie same dla wszystkich ubiegających się o prawo jazdy:
- odpowiedni wiek,
- orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem,
- przejść szkolenie przewidziane dla danej kategorii, zakończone pozytywnym wynikiem egzaminu państwowego.
- egzamin praktyczny odbywa się samochodem podstawionym przez kandydata na kierowcę przystosowanym do jego schorzenia.
Zgodnie z ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 110) osoba niepełnosprawna może uzyskać kartę parkingową.
foto Google
Posiadacz tej karty może nie stosować się do niektórych znaków drogowych. Znaki te zostały określone w rozporządzeniu Ministrów Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 2002 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych ( Dz. U. z 2019 r. poz. 2310). Osoby te mogą pod warunkiem zachowania szczególnej ostrożności nie stosować się do zakazów wyrażonych znakami: B-1, B-3, B-3a, B-4, B-10, B-35, B-37, B-38 i B-39.
foto Google
Osoba taka może korzystać także ze specjalnie oznaczonego miejsca parkingowego.
Znak D-18a z tabliczką T-29
Pod żadnym pozorem nie wolno nam zajmować miejsc parkingowych dla osób niepełnosprawnych, jeśli sami nimi nie jesteśmy, ani nie przewozimy takiej osoby. Nie ma znaczenia, jak bardzo nam się spieszy ani, że może wychodzimy z samochodu na kilka minut. To kwestia nie tylko przestrzegania prawa, ale także empatii i kultury drogowej. Pamiętajmy także, że to nie do nas zależy ocena, kto potrzebuje korzystać z miejsca parkingowego dla niepełnosprawnych. Czasami specjalnie oznakowanym samochodem może poruszać się osoba, która na pierwszy rzut oka wygląda na zdrową, ale nie znaczy to, że tak rzeczywiście jest.
Źródła:
- https://edroga.pl/mobilnosc/osoby-z-niepelnosprawnoscia-na-drodze-240117976
- https://www.brandvital.eu/podnosniki-pionizatory-i-schodolazy/bezpieczny-przewoz-osob-niepelnosprawnych-jak-dostosowac-samochod-i-w-jakie-akcesoria-sie-zaopatrzyc/
- http://drogipubliczne.eu/niepelnosprawni-w-ruchu-drogowym/
- https://www.akumulator.pl/artykuly/na-specjalnych-prawach-osoby-z-niepelnosprawnoscia-na-drodze/
- http://wordzamosc.ministerstwonaukijazdy.pl/czy-jadac-za-pojazdem-przewozacym-osoby-niepelnosprawne-musisz-zachowac-szczegolna-ostroznosc/
- https://www.mobilex.pl/blog/niepelnosprawnosc-a-prawo-jazdy/
